روز دانشجو گرامیداشت جنبشی اجتماعی و آگاهی بخش در ایران است که با تاریخ مبارزات حق طلبانه تهیدستان جامعه عجین است و وجهه بارز آن سنت مبارزاتی رادیکال و چپ در بزنگاه های مهم تاریخی می باشد.
در ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ زمانی که کودتا آخرین مقاومت های جامعه را در هم می شکست، دانشجویان علیه دولت کودتا به مبارزه برخاستند و در ادامه این مبارزات در 16 آذر همان سال دانشجویان بمثابه قشرجوان و آگاه جامعه دراعتراض به سفر ریچارد نیکسون و نیزاز سرگیری روابط دیپلماتیک با دولت بریتانیا، که هر دو از سازماندهندگان کودتا بودند، دست به تظاهرات زدند. اعتراضات دانشجویان با واکنش سریع و وحشیانه کودتاگران مواجه شد و در یورش نیروهای نظامی سه تن از دانشجویان جان باختند و صد ها تن زخمی و دستگیر شدند .این سرآغاز شکل گرفتن یک سنت مبارزاتی رادیکال در جنبش دانشجویی ایران بود، جنبشی که در تداوم خود در کلیه جدال های سیاسی و طبقاتی جامعه حضوری پررنگ پیدا کرد.
بعد از قیام سال ۵۷ ، دانشجویان دانشگاه را به عرصه جدال با هر آنچه که نماینده ارتجاع و ضد انقلاب بود تبدیل کردند. در تیر ماه سال ۱۳۷۸ و در اوج تسلط گفتمان اصلاح طلبان حکومتی، یکبار دیگر دانشجویان دانشگاه ها را با خیزش در خیابان در هم آمیختند. سرکوب خونین خیزش دانشجویان و هم آوایی هر دو جناح رژیم در این سرکوب، خود زمینه ساز عقب راندن بازوهای باندهای رژیم در دانشگاه و بسته شدن نطفه های عروج مجدد سنت های انقلابی در جنبش دانشجویی گردید. بعد از این دوره هم دانشجویان پیشرو از پای ننشستند و جنبش دانشجویی گام به گام به عنوان یک جنبش بالنده، چپ و رادیکال به پیشروی خود ادامه داد.
دانشجویان در خیزش سراسری دیماه ۹۶ نیز که تحول بزرگی در آگاهی توده ها ایجاد کرد فعالانه شرکت کردند. شعار “اصلاح طلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا” را بخش رادیکال جنبش دانشجویی به میان خیزش توده ها برد. دانشجویان در آن “هفت روزی که خیزش توده ها ایران را لرزاند” با تهیدستان شهری همراه بودند. بدین گونه دانشجویان نشان دادند که در نبرد بین فقر و ثروت، در تخاصم بین استبداد و آزادی، در تخاصم بین تبعیض جنسیتی و رهائی زن در کجا ایستاده اند. اقدام به برداشتن روسری از جانب تعدادی از زنان جوان در مراسم جشن فارغ التحصیلی در جلو دانشگاه تهران در روز یازدهم آبان امسال، نمونه دیگری از تعرض به یکی از ارکان ایدئولوژی این رژیم و مبارزه دانشجویان علیه حجاب اجباری بود.
از این روی با جرأت میتوان گفت که بخش پیشرو و رادیکال جنبش دانشجوئی استراتژی اتحاد با جنبش کارگری، فرودستان و محرومان جامعه را در پیش گرفته است. فریاد “فرزند کارگرانیم، در کنارشان میمانیم” در دانشگاه ها، برپائی آکسیون های حمایتی از اعتصابات کارگران، همراهی با اعتراضات سراسری معلمان و بازنشستگان، قرار گرفتن در صف زنانی که حجاب را بر زمین میافکنند نمونه هایی از بازتاب این رویکرد رادیکال در جنبش دانشجویی است..
شانزدهم آذر امسال را در شرایطی گرامی می داریم که جامعه پس از خیزش انقلابی دی ماه ۹۶ وارد مرحله نوینی از مبارزات علنی و خیابانی توده های مردم ایران شده و گام به گام به سوی شرایط انقلابی درحرکت است. کارگران نفت و گاز و پتروشیمی، کارگران هفت تپه، خیزش آب در خوزستان، اصفهان و چهار محال و بختیاری، معلمان، بازنشستگان، کارگران خدماتی و شهردای ها و … با اعتصابات و حرکت های اعتراضی مداوم خود نوید تحولاتی سرنوشت ساز را می دهند. دانشجویان مترقی و آگاه که با محرومان و تهیدستان جامعه و سایر جنبش های اجتماعی عجین هستند می توانند نقش بسزایی در پیشروی این جنبش ها داشته باشند، چون آنها با همه آن مصائبی روبرو هستند که جامعه با آن روبروست. از این روی اتحاد جنبش دانشجویی با سایر جنبش های اجتماعی و بویژه جنبش کارگری می تواند نقش برجسته خود را در پیشروی به سوی شرایط انقلابی و تلاش برای برقراری گزینه ای سوسیالیستی و شورایی کارگری داشته باشد..
گرامی باد ۱۶ آذر، روز دانشجو
سرنگون باد رژیم سرمایه داری جمهوری اسلامی
زنده باد آزادی، زنده باد سوسیالیسم
۱۱آذر ۱۴۰۰ – ۲ دسامبر ۲۰۲۱
امضاها: اتحاد فدائیان کمونیست، حزب کمونیست ایران، حزب کمونیست کارگری- حکمتیست، سازمان راه کارگر، سازمان فدائیان (اقلیت) و هسته اقلیت.
