دەها هزار پناهجوی افغانستانی مقیم ایران و پاکستان بە دلیل فشار دولتهای مذکور ناچار بە بازگشت بە افغانستان هستند. بە گفتە مقامات رژیم اسلامی حدود پنج میلیون پناهندە افغان در ایران زندگی می کنند کە تعداد زیادی از آنان فاقد برگە اقامت در ایران هستند. کمیسیون امنیت ملی ، وزارت خارجە و سر انجام وزیر کشور خواهان اخراج پناهجویان افغانستانی از ایران شدە و بە بازگرداندن اجباری آنان اقدام نمودەاند.
همزمان دولت پاکستان نیز اقدام بە تعیین مهلت برای خروج داوطلبانە پناهجویان تا آخر ماە اکتبر نمود کە دەها هزار نفر تتمە زندگی خود را علیرغم میل خود بە اقامت و زندگی چندین دهە خود در این کشور پایان دادەاند و راهی افغانستان تحت حاکمیت وحوش طالبان شدەاند. فقط یک میلیون وسیصدهزارافغانستانی ثبت شده در پاکستان زندگی می کنند.
این پناهجویان عمدتا بیش از سە دهە و بعضا چهار دهە است در پاکستان زندگی و کار می کنند و در مدارس و دانشگاەهای این کشور درس خواندەاند و فارغ التحصیل شدەاند و کار کردەاند و در سوخت و ساز این جامعە سهیم بودەاند، اما انگار در جوامعی مانند ایران و افغانستان این انسانها تا ابد پناهجو باقی خواهند ماند و هرگز بە شهروندی نائل نخواهند شد.
ناچار کردن پناهجویان افغانستانی مقیم پاکستان و ایران بە بازگشت بە سرزمینی کە وحوش طالبان بر آن حکم می رانند کە زن بودن جرم است و از حق تحصیل محروم می شوند. بە خودی خود نیمی از جمعیت از حق حتیات محروم می شوند. طالبان بر این باورند کە “خدا مسئول رزق و روزی انسانهاست” بنابر این بە آنها ربطی ندارد کە مردم تهیدست افغانستان از نان خالی محروم هستند چە جای اینکە در رفاە زندگی کنند و مسئولیت تغذیە بخور و نمیر آنان را بە گردن سازمان ملل و سازمانهای جانبی آن انداختە اند تا از شر فقر و فاقەای کە اکثرمردم افغانستان با آن دست و پنجە نرم می کنند، نجات یابند.
معضل دیگر این جمعیت بالغ برهزاران نفری کە تحت فشار دولتهای همسایە ناچار بە برگشتن اجباری از پاکستان و ایران شدەاند، مسئلە اسکان این جمعیت عظیم است کە بە دلایل مختلف بە یک کابوس واقعی برای این جمعیت عظیم تبدیل شدە است و امیدی بە ساماندهی این بحران عظیم انسانی توسط طالبان بطور مطلق نیست. آنان (مسئولین طالبان) رزق و روزی خود را از خزانە “دولت” و کیسە مردم و اربابانشان تامین می کنند و مردم بخت برگشتە را بە خدا محول می کنند. پناهجویان در حالی برگرداندە می شوند کە در خود افغانستان در نتیجە زلزلە و سیل هزاران انسان کشتە و جمعیت بیشتری مصدوم شدەاند و بازماندگان این فجایع طبیعی روزی هزار بار مرگ را بر چنین زندگی ای ترجیع می دهند.
با وجود فصل سرما در این کشور کوهستانی و سردسیر و عدم حل معضل مسکن راندە شدگان، دەها هزار انسان با مخاطرات جدی ناشی از سلب مسئولیت وحوش طالبان و دولتهای ضد انسانی ایران و پاکستان روبرشده اند.
نباید بە این کشورها اجازە داد اینچنین با جان انسانهای دردمند و نیازمند بازی کنند و از خود رفع مسئولیت بکنند. دولتهای پاکستان و ایران باید بە روند بازگرداندن پناهجویان افغانستانی پایان دهند و با جان میلیونها انسان بازی نکنند. سازمان ملل باید بە مسئولیت خود در قبال پناهجویان افغانستانی بویژە در دو سوی مرز ابتدا مانع از بازگرداندن پناهجویان بە افغانستان بشوند و دوم در تامین امکانات غذایی و اسکان آنان بە هر شیوە ممکن عمل بکند.
سعید آرمان
دهم نوامبر
