اعتصاب غذا پاسخ نیست، تولید را بخوابانیم!
در باره اعتراض کارگران ایرالکو
سیاوش دانشور
شرکت سهامی آلومینیوم اراک(ایرالکو) با ۴۰۰۰ کارگر یکی از مراکز مهم کارگری و صنعتی در اراک است. این شرکت عظیم مانند دیگر شرکتهای صنعتی بزرگ از جمله هپکو و آذرآب در اراک، طی روند موسوم به خصوصی سازی دچار مشکلات عدیده‌ای شده است. با تغییر مدیر عامل و آمدن فردی بنام احمد مجیدی در یکسال اخیر و تلاش برای تسری فضای تنگ و ترش در مجموعه ایرالکو، تنش‌ها بین کارگران و مدیریت و حراست بالا گرفته است. از جمله مسائل حل نشده اجرای طرح طبقه بندی مشاغل، افزایش دستمزدها، پایان دادن به تهدید و اخراج کارگران است.
هزاران کارگر شرکت ایرالکو طی شش هفته گذشته از رفتن به سالن غذاخوری شرکت امتناع کردند و با اعتصاب غذا اعتراض خود را بیان کرده و خواهان برکناری احمد مجیدی مدیرعامل و فرهاد خاتمی رئیس حراست شرکت شدند. این در شرایطی است که همین حراست و مدیرعامل بدلیل اعتراض کارگران در ماههای گذشته دست به یک پرونده سازی برای قریب ۳۰ کارگر این شرکت زدند. بیشتر این کارگران تبرئه شدند اما هنوز تعدادی از کارگران را بعنوان عامل فشار روی سر بقیه در بلاتکلیفی نگاه داشته‌اند.
کارگران روز سه شنبه ۱۸ شهریور از اعتصاب غذا فراتر رفتند و در محوطه کارخانه دست به تجمع زدند. در این اجتماع هشدارگونه بر اجرای خواستهای خود از جمله اجرای درست طرح طبقه بندی مشاغل، افزایش دستمزدها، برکناری مدیرعامل و رئيس حراست شرکت تاکید کردند. همینطور کارگران به اخبار جعلی؛ که بخشا توافق کارفرما با شورای اسلامی کارخانه و نه توافق با کارگران معترض است، واکنش نشان دادند. شورای اسلامی متعهد شده بود که کارگران هیچگونه تجمع و اعتراضی را برگزار نخواهند کرد اما با اجتماعات بزرگ هفته جاری، به سیاستهای مماشات‌گرانه این شورای قلابی نیز پاسخ دادند.
اعتراض و خواستهای برحق کارگران
کارگران ایرالکو هزار بار حق دارند که در یکی از مهمترین شرکتهای تولید آلومینیوم کشور از امنیت شغلی، قراردادهای رسمی، حقوق مکفی و نظارت نمایندگان منتخب کارگران بر ایمنی کار و امور شرکت برخوردار باشند. اجرای طبقه بندی مشاغل نهایتاً برای افزایش پایه‌های دستمزد و مزایا و یک حق بدیهی و حتی قانونی کارگران است که کارفرمایان بدلیل منفعت خود از اجرای آن اِستنکاف میکنند. یا دستمزد کارگران ایرالکو، علیرغم تفاوتها با شرکتهای دیگر هنوز در قیاس با سود و درآمد شرکت بسیار ناچیز است. اعتراض به فضای سرکوب و فقدان حق تشکل مستقل کارگری یکمورد مهم دیگر است که سالها در این مجموعه و شرکتهای مجاور مورد جدل بوده است. اعتراض به اِنتصاب مدیران بی کفایت و سرکوبگر و خواست برکناری آنها یک حق طبیعی کارگران است. کارگران در محوطه شرکت شعار؛ “مجیدی حیا کن، ایرالکو را رها کن” سر دادند. اجتماع بزرگ کارگران در محوطه کارخانه، بعد از شش هفته اعتصاب غذا حرکتی رو بجلو است و تنها از این مسیر و تغییر تاکتیک میتوان کارفرما و حامیانش را به تسلیم وادار کرد.
تجمع و اعتصاب کار و تولید، نه اعتصاب غذا
اعتصاب غذا شکلی از اعتراض است، سابقه‌ای دارد و تاریخاً سنت مبارزه جنبشها و حرکتهای اقشار خاصی بوده است. اعتصاب غذای ۴۰۰۰ کارگر ضرر خاصی به کارفرما نمیزند چه بسا به نفع وی هم هست. اعتصاب غذا هیچ اهرم فشار اقتصادی ندارد، تاثیر سیاسی آن هم ناچیز است. اعتصاب غذا روشی فردی تحت شرایط بسیار خاصی بعنوان آخرین حربه مبارزاتی و دفاع از خود است، اعتصاب غذا سنت مبارزه کارگری و مبارزه اجتماعی و طبقاتی نیست. اعتصاب غذا نوعی خودزنی و حمله به خود است که نه تنها حمله کارفرما به کارگر را خنثی نمیکند بلکه آنرا تشدید میکند.
کارگران شریف ایرالکو!
به سنت های طبقه خودتان متکی شوید. قدرت کارگر در اعتصاب کار و اعتراض جمعی است. اگر تاکنون از اعتصاب غذا بعنوان یک سیاست نرم اعتراضی بهره جسته‌اید، حال ضروری است که با تغییر شیفت از شکست مبارزه جاری جلوگیری کنید. وارد شدن تعدادی از کارگران به اعتصاب غذای خشک و بیمارستانی شدن همکاران شما، علامت خوبی برای پیشروی این مبارزه نیست. تشدید اعتصاب غذا “رادیکال شدن” مبارزه نیست محدود کردن آن و ضربه به جسم و روان کارگر تحت یک شرایط بشدت ناایمن است.
به سنتهای مبارزاتی طبقه کارگر متکی شوید. اعتصاب غذا را تمام و از ورود به اعتصاب غذای خشک آگاهانه پرهیز کنید. نیرویتان را روی اِعمال فشار به کارفرمایان و سرمایه داران متمرکز کنید. تجمع بزرگ روز سه شنبه و اجتماعات روزانه در محوطه کارخانه و مقابل کارخانه و داخل شهر و شهرک صنعتی اراک راه بسیار مؤثرتری است. بجای اعتصاب غذا وارد اعتصاب کار و خواباندن زنجیره‌ای خطوط تولید شوید. آنوقت کارفرمایان بدو بدو و برای ممانعت از ضرر دنبالتان می‌آیند و ناچارند به خواستهای کارگران توجه کنند. یک روز اعتصاب کار ۴۰۰۰ کارگر بسیار بسیار بیشتر از شش هفته اعتصاب غذا تاثیر دارد و قدرت کارگر را بنمایش میگذارد.
به مجمع عمومی متکی شوید!
یک اقدام مهم و ضروری حاشیه‌ای کردن عناصر مُتملّق و ضد کارگر شورای اسلامی کار بمثابه چشم و گوش کارفرما در محیط کار است. شورای اسلامی را ایزوله کنید، اجازه ندهید از زبان کارگران اعلام کند که؛ “دیگر کارگران تجمع نخواهند کرد”! شورای اسلامی نماینده کارگران نیست، عامل سرمایه‌داران و سیستم سرکوب و کنترل در کارخانه است. کارگران در قسمتهای مختلف، در محوطه کارخانه مجمع عمومی تشکیل دهید و با خرد جمعی تصمیم بگیرید. پرونده سازی و سرکوب هدفی جز ایزوله کردن عمل مستقیم و توده ای کارگران و میدان دادن به عوامل حکومتی و کارفرمائی ندارد. حضور کارگران معترض با اهرم اعتصاب و تجمع، قویترین ابزار کارگر در مواجهه با کارفرما و حراست است. خواست برکناری احمد مجیدی مدیر عامل و فرهاد حاتمی رئیس حراست تنها در تجمع و مجمع عمومی و اعمال قدرت جمعی کارگران میسر است. شورای قلابی و کارفرمائی اسلامی را طرد کنید و با برگزاری مجمع عمومی به سنت شورائی کارگری خود متکی شوید.
بحث بازنگری و یا اجرای درست طرح طبقه بندی مشاغل، مسئله به روز کردن و سرموقع پرداخت دستمزدها، بحث ناامنی محیط کار و استاندارد کردن ایمنی محیط کار، افشای فساد بخش خصوصی و تلاش برای به ورشکستگی کشاندن شرکت ایرالکو و ممانعت از تکرار سرنوشتی شبیه هپکو و آذرآب، نوسازی تجهیزات فرسوده و خطرناک خطوط تولید و همینطور کوتاه کردن دست دراز حراستی ها و باندهای چماقدار سرمایه داران؛ تنها از کانال اعمال قدرت کارگری ممکن است. نه سیاست عجز و لابه و مطالبه‌گری بسیجی‌های موسوم به “عدالتخواه” و نه سیاست شورای اسلامی حامی سرمایه دار و دولت، نه اعتصاب غذا و مایه گذاشتن از جسم و جان کارگران راه حل نیستند. اگر میخواهیم مجدداً همکارانی در محیط ناامن کار جانشان را از دست ندهند، تنها استاندارد کردن سیستم ایمنی کار و نظارت مستقیم کارگران بر آن میتواند از تکرار فجایع جلوگیری کند نه وعده پشت درهای بسته شورای اسلامی و کارفرمای حریص.
اعتصاب غذای خشک و انتقال تعدادی از همکاران به بیمارستان تصویر وارونه ای از قدرت واقعی کارگران است. به اعتصاب غذا پایان دهید و به اعتصاب کار و خواباندن تولید، به مجمع عمومی کارگری و خرد جمعی، به اجتماعات در کارخانه و داخل شهر روی آورید. این نقشه راه پیروزی اعتصاب است. از کارگران مجموعه هپکو، آذراب، شهرک صنعتی اراک و صنایع وابسته انتظار میرود از حرکت و اعتراض کارگران ایرالکو به طرق لازم حمایت کنند. یک شرط این حمایت و جلب توجه بخشهای مختلف طبقه کارگر، اتخاذ سیاست درست و منطبق با منافع کارگری است.
پرتوان باد اتحاد و اعتصاب و مبارزه برحق کارگران ایرالکو!
#ایرالکو #هپکو #آذراب #اراک
۱۰ سپتامبر ۲۰۲۵