در حاشیه فشن شوی ریاض
واکنش رسانه های رژیم اسلامی
سیاوش دانشور
رور ١٣ نوامبر در ریاض، فشن شوی “الی صعب” با نام “هزار و یک شب” با حضور مدل‌های مشهور نشریات فرانسوی، انگلیسی، آمریکایی و خوانندگانی مانند سلین دیون، جنیفر لوپز، هالی بری، کامیلا کابایو، نانسی عجرم و بلانکا لی برگزار شد. الی صعب از سرمایه داران بزرگ و مالک یک برند مُد لبنانی است و این مراسم را بمناسبت چهل و پنجمین سال این برند برگزار کرد. هفته مُد در عربستان جدید نیست و در دو سال گذشته بعنوان بخشی از “فصل ریاض” که مجموعه ای برنامه سرگرمی و تجارت است، در چهارچوب سیاستهای بن سلمان و “سند چشم‌انداز ٢٠٣٠” برگزار میشود و هدف خود را تبدیل ریاض به “پایتخت مُد لوکس در جهان” قرار داده است. این برنامه شبیه فشن شوهای مرسوم در کشورهای دیگر بود اما اجرای آن در ریاض که بر سر رهبری “جهان اسلام” با رقبا جنگ دارد، مورد توجه ویژه قرار گرفت.
لباس جنیفر لوپز و واکنش اسلامیون
فشن شوی الی صعب با حضور و اجرای خوانندگانی مانند سلین دیون، جنیفر لوپز و کامیلا کابایو جنجالی شد، در این میان ذره بین ها روی جنیفر لوپز و لباس وی متمرکز شد. لوپز با همان ریتم و لباس و فرم اجرای همیشگی ظاهر شد اما اسلامیون از جمله با فحش و طعنه “برهنه” و “نیمه برهنه” و “صیغه جدید بن سلمان” و … به وی حمله کردند. به نظر منتقدین انتظار داشتند که فش شو در ریاض با برقع و چادر و عبا و در چهارچوب موازین اسلامی-عربی برگزار شود. روزنامه فرهیختگان نوشت: “در همان ابتدای مراسم خبرنگاران شوکه شدند، به خصوص خبرنگاران عربستانی. این شوکه شدن اول به خاطر تعداد بازیگران، مدل‌ها و خوانندگانی بود که در این برنامه حاضر شدند و بعد هم به خاطر پوشش‌ها. … نگاه پشت رویداد مُد ریاض این بود که ترکیبی بین هنر مدرن و پوشش عربی- اسلامی ایجاد و از صنایع و هنر بادیه نشینی در آن استفاده شود و مشهورترین چهره‌ای که در این رویداد حضور داشت حلیمه عدن مسلمان بود اما آنچه از ۸ تا حوالی ۱۲ شب به نمایش گذاشته شد، هر چیزی داشت به جز فرهنگ عربی. پوشش‌ها و لباسهای طراحی شده و حتی دکور و طراحی صحنه هیچ ربطی به کشور محل برگزاری نداشت. تنها نکته عربی حاضر در این جشن، خواندن نانسی عجرم در این مراسم بود که صدای او هم در میان خوانندگان اروپایی و آمریکایی گم شد”.
“چند میگیری برقصی؟”
“چند میگیری برقصی”، تیتر یک وبسایت رژیم به نام “صراط” است! تقریبا همه روزنامه ها و وبسایت های خبری رژیم همین چهارچوب را به نقل از روزی نامه باصطلاح دانشگاهی “فرهیختگان” منعکس کردند. افرادی مانند حسام‌الدین آشنا، مشاور دولت روحانی و چهره امنیتی، از “افراط و تفریط” بن سلمان و “بی تدبیری” وی شکوه کرد و مصداق آنرا “از عدم اجازه به زنان در رانندگی تا برگزاری فشن شو” دانست. تنسیم سپاه پاسداران با انتشار عکسی از لوپز و تیتر “ابرهه در ریاض” لوپز را با یکی از فرماندهان یمنی حبشه که به مکه و مدینه برای نابودی کعبه حمله کرد، مقایسه کرد. تنسیم در مطلب دیگری از جمله نوشت این روندی برای “سکولار کردن جامعه اسلامی” است. خبرگزاری فارس دوقلوی تنسیم، نیز نوشت: “آبروی مسلمانان را برده‌اند. حداقل اسم خودشان را خادم حرمین شریفین نگذارند. بی‌حیایی را به اوج رساندند و به آن میگویند مُد و توسعه گردشگری. همین مانده بود که با نماد خانه خدا هم بازی کنند”. از دیگر واکنش ها میتوان به سخنان “سمسول معاریف” رئیس مرکز مطالعات مذهبی اندونزی اشاره کرد. وی گفت؛ “عربستان به دلیل قرارگرفتن خانه خدا و قبر پیامبر اعظم صلی‌الله علیه در آن، از شأن و جایگاه خاصی برخوردار است، این برنامه‌ها نباید به شهرهای مدینه و مکه تسری یابد و سعودیها باید بدانند که با هر شیوه‌ای نباید به فکر افزایش درآمد باشند”.
این اظهارات عقب مانده و ضد زن، البته شکل بسیار محافظه کارانه مسئله بود. دلیل هم تلاش اخیر رژیم برای نزدیکی با عربستان و حضور در همین هفته در نشست مقدماتی سران کشورهای موسوم به “عربی و اسلامی” در ریاض برای آتش بس در غزه و لبنان است. اگر جمهوری اسلامی در موقعیت وخیم امروز نبود، خامنه ای فتوا میداد و اوباش آتش به اختیار را برای بالا رفتن از سفارت و مراکز کنسولی عربستان بمیدان می آورد. اینها همان جانورانی هستند که آهو دریائی را “روانی” و “پروژه” مینامند و صدها زن مبارز و آزاده را بعد از تجاوز دستجمعی به قتل رساندند. مورد دیگر، وحشت از واکنش های درونی است که جمهوری اسلامی دیگر با هیچ کشور اسلامزده منطقه قابل مقایسه نیست و تنها طالبان و خامنه ای هستند که در تورنمنت ضد زن و حمله مستمر به زنان در جهان در مقام اول قرار دارند.
تاکید چند نکته بدیهی و ضروری
اول، فشن شو عموماً و فشن شوهای لاکچری خصوصاً ویژه سرمایه داران و سلبریتی ها و کسانی است که به قولی خیلی دست شان به دهانشان میرسد. فش شو یک شاخه صنعت در این نظام است که صدها هزار کارگر پشت صحنه های پر زرق و برق آن جان می کنند تا این لباسهای فاخر را تولید کنند در حالی که خود در غم نان روزانه اند و حقوق شان از روزی چهار الی ده دلار فراتر نمی رود. این مفاخر اسلامی و ملی در طول تاریخ مسروقه اند، حاصل کار و ابتکار و خلاقیت کارگر را مبنائی برای ملی گرائی و تعصبات ملی و مذهبی خود کرده اند.
دوم، جنیفر لوپز و امثال وی شخصیت های هنری همین نظام اند. لوپز مانند بسیاری دیگر در کنار دمکراتها و اینبار در حمایت از کاملا هریس پیام داد تا هوادارانش را به رای دادن به وی ترغیب کند. امثال لوپز شاید برای اسلامیونی که روزانه علیه حقوق بدیهی زن از جمله نوع پوشش وی آدم می کشند، بدلیل زن بودنش خطرناک جلوه کند اما خودش یک بیزنسمن است و پرنسیپ یک تاجر را دارد.
سوم، خانواده فاسد و آدمکش پادشاهی سعودی در حالی برای پروژه های بزرگی مانند شهر فوق مدرن “نیوم” در چهارچوب “سند چشم‌انداز ٢٠٣٠” و برخی اصلاحات در سالهای اخیر تلاش میکند که در سال گذشته سه برابر سالهای پیش اعدام کرده است و در مقابل مخالفین خود کمترین انعطافی ندارد. تبدیل بن سلمان به شبه سکولارهای دیکتاتوری مثل بن علی و مبارک و صدام، چیزی در مورد آزادی عمل شهروندان و حقوق فردی و اجتماعی آنها نمیگوید. فشن شو و کنسرتهای مجلل و گردن زدن و بردگی مطلق کارگر فرض اینهاست.
چهارم، انتظار از دولتهای مرتجع عربی و اسلامی از جمله لبنان و عربستان برای اینکه در این مقطع که نتانیاهو قصاب غزه مشغول نسل کشی در غزه و کشتار مردم عادی در لبنان است، انتظاری از سر توهم و بیجا است. در نیمه دو آگوست در بیروت، در حالی که هزاران نفر از نیروهای عزادار حزب الله در مراسم تشییع فواد شکر از فرماندهان بالای حزب الله حضور داشتند، عصر همان روز هشت هزار نفر در برنامه رقص گروه ميّاس the Mayyas شرکت کردند. شیوخ و ارتجاع سیاسی در منطقه با دلارهای نفتی دهه های متمادی است که بیشمار برده و زن در حرمسرای خود دارند و اساسا ارزشی برای حقوق زن و جایگاه اجتماعی زن قائل نیستند. آنچه ناچار به انجامش هستند، تئوری بقا و رفع تناقضات چنین حکومتهای دست ساز و مرتجع با تحولات در ارتباطات و تمایلات روزافزون نسل جدید برای زندگی در جهان امروز است.
نکته اساسی در این جنجال خبری در مورد جنیفر لوپز، وجود زن ستیزی عمیق از موضع اسلامی است. مردم عادی به مسئله طور دیگری نگاه می کنند. هر کسی از خودش می پرسد چرا نمیشود در ایران کنسرت گذاشت و یا مثل هر جای دیگر فستیوال ها و برنامه های مختلف با حضور دیگران اجرا کرد؟ عربستان سعودی با اقدامات سالهای اخیر هنوز چند مرتبه از لبنان منهای منطقه حزب الله عقب تر است. اسلام در مغز استخوان حکومت عربستان است و هم میتواند سلفی و نوع داعش تولید و حمایت کند و هم فشن شوی لاکچری برگزار کند. همانطور که بایدن و ترامپ و نتانیاهو و دولتهای دمکرات اروپائی هم از خدا و مسیحیت و یهودیت سخن میگویند و هم نوع خامنه ای و طالبان و بن سلمان را لایق مردمی میدانند که در چنگال دین و خدا و سرمایه گرفتار شده اند. برآمد سکولاریسم در منطقه در دنیای امروز کار رهبران مرتجع بورژوازی و اسلام زده نیست، این مهم نیز روی دوش جنبش برابری طلب و سوسیالیستی است که ارکانهای سلطه ارتجاع سرمایه داری را درهم بکوبد و آزادی و جامعه سکولار را به معنای وسیع کلمه محقق کند.
١٩ نوامبر ٢٠٢٤