مقالات

درسهای اعتراض معلمان

امروز پنجشنبه دوم دیماه، علیرغم وسیع ترین فشار امنیتی در طول هفته، احضار بیش از صد نفر از فعالین معلمان و تهدید هزاران نفره معلمان با اس ام اس مبنی بر ممنوعیت تجمع، معلمان در ١٠٤ شهر ایران تجمع کردند. شعار “معلم زندانی آزاد باید گردد” شعار اصلی تجمعات بود. اقدامات امنیتی شدید و تهاجم به معلمان در شیراز و تهران هم نتوانست جلوی اجتماع معلمان را بگیرد. اعتماد بنفس، یگانگی و برحق بودن معلمان بسیار بسیار از این تمهیدات قویتر است.

اجتماعات امروز معلمان در تعدادی از شهرها وسیعتر از بار قبل بود و مجموعا فضای اعتراضی تر و رادیکال تری بر مجموعه اجتماعات حاکم بود. امروز معلمان تنها برای پیگیری خواستهای خود و مقابله با ترفندهای مجلس و حکومت نیامده بودند، آنها صدای کارگران و اکثریت عظیمی از جامعه بودند که مانند معلمان علیه فقر و تبعیض و نابرابری بمیدان آمده اند. امروز گوشه بزرگی از اردوی بشریت آزادیخواه و برابری طلب و آزاداندیش و سوسیالیست در شهرهای ایران در هیئت اعتراضات معلمان روی صحنه آمد. این نوک کوه یخ اعتراضات میلیونی کارگران علیه فقر و تبعیض است.

چند دستاورد و درس مهم:
بدنبال تحصن و اعتصاب و اجتماعات موفق سه روز معلمان، دیدگاهی میان معلمان وجود داشت که ادامه اعتراضات را در تجمعات خیابانی مفید نمیدانست و یا مخالف با آن بود. در بهترین حالت نگران بود ظرفیت اعتراض وجود نداشته باشد و یا دعوت به تجمع خیابانی را در لحظه کنونی درست ارزیابی نمیکرد، و در بدترین حالت ادامه اعتراض را به زبان امنیتی ها “اغتشاش” میخواند. اجتماعات قدرتمند امروز معلمان، پاسخ اجتماعی این دیدگاه بود.

یک مسئله دیگر نگرانی از امنیت فعالین معلمان و درک از تناسب قوا بود. معلوم شد امنیت و درجه آن، نه تابع مجاز خامنه ای و رئیسی بلکه تابع تناسب قوای عمومی تر جامعه و اتحاد صفوف معلمان است. نه فقط انگ زدنهای جوان و مشرق نیوز و کیهان بلکه احضار بیش از صد نفر و تهدید جمعی و هزاران نفره معلمان، نتوانست مانع حرکت قوی اعتراضی معلمان شود. ظاهراً نیروهای امنیتی یکدست نبودند و هر کدام سازی میزدند. یکی میخواست از سر بگذراند و تجمع را تحمل و محدود کند و یکی میخواست نگذارد اصولا تجمعی برگزار شود. هردو علیه معلمان عمل کردند و هر دو شکست خوردند. اتحاد و عزم معلمان قویتر بود. همین اتحاد چند بازداشتی را هم سریعاً آزاد کرد.

وقتی گفتیم “تهدید و زندان دیگر اثر ندارد چرا که معلمان متحدند”، به این واقعیت تاکید میکردیم که اتحاد معلمان هر سدی را می شکند و تعادل جدیدی ایجاد می کند. تناسب قوا قانون نوشته نیست، وضعیت نانوشته است. تناسب قوا خودبخود تغییر نمیکند بلکه این اراده جمعی و پراتیک اجتماعی و طبقاتی است که وضعیت جدیدی ایجاد میکند که تغییر تناسب قوا یک محصول آنست. مضافاً اینکه فاکتورهای ماکروتر در جامعه و همسرنوشتی بخش عظیمی با معلمان، شرایط اعتراض را مساعدتر و دستگاه سرکوب را اگرنه فلج لااقل محتاط می کند. آنجا که مانند شیراز و تهران دست به وحشیگری زدند، با مقاومت قاطع زنان روبرو شدند و پس کشیدند. امروز معلمان زن درس مقاومت دادند.

اتحاد معلمان که خوشبختانه هر روز گسترده تر میشود و صفوف وسیع تری از معلمان را بمیدان میکشد، مهمترین سرمایه و دستاورد معلمان است. سرمایه ای که میتواند مبنای اتحاد فراگیرتر و قدرتمندتر معلمان و فرهنگیان در هر شهر و استان و کشور قرار گیرد. فراخوانهای انتقادی امروز معلمان که “باید همه در امر خود شرکت کنند”، بسیار بجا است. این نقطه عزیمت میگوید خواستهای برحق و منفعت واحد حکم میکند که هر معلم حضور یابد و ایفای نقش کند، امرش را به دیگری نسپارد، راساً حضور یابد. آنوقت میتوانیم قویتر باشیم، همصداتر و ایمن تر باشیم. اتکا به خرد جمعی در تمام سطوح راه پذیرش تنوع نظر و وحدت عمل است. برگزاری منظم مجمع عمومی معلمان در مدارس بهترین و در دسترس ترین ظرف و مکانیزم برای متحد کردن و متحد نگهداشتن معلمان است.

اجتماعات معلمان علیرغم محدودیتهای تحمیلی و پرووکاسیون های حاشیه ای، بسیار منظم، با سخنان و خواستهای روشن، در حمایت پرشور بازنشستگان فرهنگی و دانش آموزان، با شعارهای ضد تبعیض و فقر برگزار شد. نفس برگزاری این اجتماعات در این سطح و تامین الزامات آن، از یک پختگی و رهبری لایق و تجربه کار سخن میگوید که به سهم خود به دیگر اعتراضات در جامعه کمک می کند. اما این اعتراضات محدود به دستاوردها و خواستها و طول و عرض این مبارزه نیست.

معلمان شاغل و بازنشسته امروز صدای دهها میلیون مردم کارگر و زحمتکش به فقر محکوم شده و صدای اعتراض علیه بانیان و مسببین کل این اوضاع بودند. آنها علیه طرحهای مسجد کردن مدارس و آوردن آخوند و طلبه مفتخور به محیط مدرسه گفتند؛ اگر دانش آموز میخواست طلبه شود حوزه میرفت! علیه فساد و دزدی و منافع شخصی مدیران و معلمانی که مدارس خصوصی راه انداخته اند، علیه دیدگاه هائی که همراه امنیتی ها به معلمان انگ میزند، علیه رسانه های حکومتی و ضد معلمان و جامعه، در دفاع از حقوق کودکان و دانش آموزان، در دفاع از آموزش رادیگان و معیشت و آزادی شهروندان سخن گفتند. معلمان امروز جلودار جنبش آزادیخواهی و برابری طلبی بودند.

ما به اتحاد و مبارزه پیشرو معلمان درود میفرستیم. این مبارزه مورد حمایت قلبی دهها میلیون نفر و الهام بخش گسترش اعتصابات و اعتراضات بخشهای مختلف مردم کارگر و زحمتکش است. خواستهای معلمان و اکثریت عظیم جامعه مشترک است؛ یک جامعه علیه فقر و تبعیض و حاکمیت اقلیتی مفتخور و استثمارگر و سرکوبگر بپاخاسته است. پیروزی و پیشروی در هر جبهه این مبارزه پیروزی ای برای طبقه کارگر و عقب راندن بانیان وضع موجود است. امروز معلمان در بهترین موقعیت خود هستند و میتوانند حقوق شان را از حلقوم مفتخوران بیرون بکشند. آنها کوتاه نمی آیند و حق دارند که کوتاه نیایند!

سردبیر.
٢ دیماه ١٤٠٠