مقالات

ویروس کرونا، ویروس مذهب، ویروس سرمایه! سیاوش دانشور

 

 

دسامبر ٢٠١٩ ووهان چین، جهان با وحشتِ شیوع کرونای جدید (کووید ۱۹) 2019-nCoV روبرو شد. زمان زیادی نمیگذرد که این مهمان ناخوانده سال نو شهرها و کشورها و مرزها را درنوردید، همه جا زنگها بصدا درآمدند که یک پاندمیک و همه گیری در راه است. هنوز علم پزشکی علیرغم تلاشهای بیوقفه ای که در جریان است موفق نشده است مقابل این وحشتِ عالم گیر سدّی ببندد و بر آن فائق شود. کرونای جدید در مقایسه با “سارس” و “مِرس” بسیار کشنده تر بوده است. تا تاریخ سوم اسفند، در سراسر جهان شمار مبتلایان به ۹۰٩١٤ نفر رسید و از این تعداد بیش از ٣١١٤ بیمار در اثر ابتلا به این ویروس جان خود را از دست داده‌اند.

 

هنوز دنیا درگیر کرونا است که بنا به گزارش dailymedicalinfo تاکنون دو هزار نفر از شهروندان محروم کشور اتیوپی به دلیل ابتلا به یک ویروس دیگر جان خود را از دست داده اند. “مبتلایان به این ویروس ابتدا سفیدی چشم شان به رنگ زرد تغییر میکند، کف دستانشان نیز زرد می‌شود، پس از مدتی چشم، دهان و بینی این افراد خونریزی کرده و به بی‌خوابی و بی‌اشتهایی مبتلا شده و پس از آن می‌میرند”. گزارش اضافه میکند؛ “این علائم برای اولین بار در میان ساکنان روستایی در نزدیکی یک پروژه گاز طبیعی دیده شد. این پروژه را یک شرکت چینی در منطقه متعلق به سومالی در خاک اتیوپی اجرا می‌کند. در روزهای گذشته تعداد زیادی از افرادی که در نزدیکی این پروژه زندگی می‌کنند، دچار این علائم شده و جان باخته‌اند. از این شرکت اکتشاف و حفاری نفت و گاز طبیعی به عنوان مرکز انتشار این بیماری یاد شده، به ویژه اینکه پسماندهای شیمیایی این شرکت آب شرب منطقه را آلوده کرده و این سموم می‌تواند در فصل بارش باران بیشتر هم شود”.

 

اگر از ویروس‌های آزمایشگاهی و بیوتروریسم فعلا بگذریم، وجود ویروس در طبیعت امری عادی است. ویروس‌های موجود در طبیعت نه قابل دیدن هستند و نه هیچ بیولوژیست و ویرولوگی از وجود آنها اطلاع دارد. این تنها سیستم دفاعی بدن انسان و عکس العمل آنست که حضور ویروس را آشکار میکند و علم پزشکی به وجود و ساختمان ژنتیکی ویروس پی میبرد، واکسن آنرا میسازد و سیستم دفاعی و ایمنی انسان بعد از دوره‌ای با تولید پادتن و آنتی بادی در مقابل آن مقاوم و مصون میشود. کرونا نیز علیرغم وحشت و فاجعه ای که در جهان آفریده، نهایتاً با همین سرنوشت روبرو میشود. اطلاعات از کرونا هنوز کامل نیست و علم همواره با جدال برای شناختِ دنیاهای ناشناخته روبرو است. در تحلیل نهائی این ادامه داستان کشمکش انسان و طبیعت و تلاش برای شناخت عرصه‌های ناشناخته و ناموزون و ایجاد هارمونی بین انسان و طبیعت است. طبیعتی که باید انسانی شود و انسانیتی که باید طبیعی شود. مادام که این تناقض در قلمروهای مختلف از علم پزشکی و محیط زیست تا اجتماع و مناسبات اقتصادی و فرهنگ و سیاست برجاست، کشمکش اجتناب ناپذیر است.

 

ویروس مذهب

اگر شناخت ویروس و کنترل آن در طبیعت کار علم پزشکی است، تقابل با ویروس مذهب امر مبارزه اجتماعی و طبقاتی است. ویروس کرونا علیرغم تلفات انسانی، پانیک و نگرانی عمومی و مشقاتی که بوجود آورد، اگر فعلاً از تاثیرات آنی  و آتی اش بر اقتصاد جهان بگذریم، لااقل این خاصیت را داشت که دستگاه مذهب و صنعت دین را بی آبروتر از هر زمانی کرد. کرونا بنا به گفته پزشکان و ویروس شناسان محصول یک جهش و موتاسیون ژنتیکی است اما کارکرد مذهب در این مورد مشخص نیز به یک جهش و موتاسیون در آگاهی عمومی از بی خاصیتی دکان مذهبیون از مسیحیت تا اسلام کمک کرد. فاجعه ای که کرونا در کره جنوبی خلق کرد اساساً محصول عملکرد یک سکت مذهبی مسیحی است. “لی من هی” که خود را نسخه دوم “ظهور عیسی مسیح” معرفی میکند، رهبر و بنیانگذار یک فرقه مسیحی و کلیسائی است که نه فقط از تست اعضای فرقه جلوگیری کرده بلکه دستجمعی در مراسم مذهبی در شهر دئگو شرکت کردند، ویروس را به هم منتقل و بعد به نقاط مختلف کره ‌جنوبی سفر و ویروس را پراکنده کردند. “لی من هی” نسخه کره‌ای سعیدی امام جمعه قم و خاتمی امام جمعه مشهد و امثال تبریزیان مدعی بنیانگذاری “طب اسلامی” است که اینروزها مسخره خاص و عام شده است. “لی من هی” لااقل زیر فشار سر به زمین سائید و عذرخواهی کرد اما آخوند دایناسورهای حاکم در ایران و در راس آنها خامنه ای، در جائی که خودشان هفت سوراخ قایم شدند و مناسک نماز جمعه و تجارتخانه امام زاده‌ها را تعطیل کردند، وقیحانه به مردم پیام میدهد که “دعا بخوانند” و “با خدا حرف بزنند”!

 

در ایران تنها وقتی فاجعه از کنترل خارج شد و چند مفتخور حکومتی روضه خوان بدلیل ابتلا به کرونا سقط شدند، تن به تعطیلی مراکز تجمع و نهادها و محیطهای آموزشی و آزادی بخشی از زندانیان دادند. جمهوری اسلامی آگاهانه برای تظاهرات دولتی ٢٢ بهمن و مضحکه انتخابات و با توسل به همین چرندیات اسلامی علیه مردم دست به جنایت زد. همزمان با احتکار ماسک و دستکش و مواد شوینده بدنبال پر کردن جیب های گشادشان بودند. آنها وقتی نفرت بی حد و حصر مردم را دیدند، “قهرمان” داستان شدند و در روزی نامه هایشان مسابقه گذاشتند تا اخبار “کشف” انبارهای احتکار چند ده میلیونی ماسک و دستکش و مواد بهداشتی را منتشر کنند. اما هنوز داروخانه ها آگهی میزنند که ماسک نداریم، الکل نداریم، دستکش نداریم! از این دست به آن دست میرود و وزیر بهداشت میگوید “حریف صاحبان مواد بهداشتی نمیشوم” و دولت میگوید “کش ندهید”! جمهوری اسلامی و آخوندهای مفتخور با عملکرد جنایتکارانه و حرفهای بیشتر جنایتکارانه و نمایشهای “من هم کرونا گرفتم”، آنچنان نفرتی را بجان خریده‌اند که بعد از کرونا و برآمد مجدد اعتراضات توده‌ای و کارگری، باید منتظر به آتش کشیدن و نابودی کل این بارگاه‌های جهالت و تجارتخانه های دین در ایران باشند. کل دستگاه مذهب در ایران در مقابل کرونا زانو زد، مفتضحانه شکست خورد، بی خاصیتی اش بر همگان ثابت شد، معلوم شد که کل این امامان و دستگاه عریض و طویل مفتخوری و مناجات و روضه و گریه و عزا، زورش به یک ویروس هم نمیرسد، سهل است از وحشت آن فرار میکند. زکریای رازی به ریش همه شان خندید!

 

در ایتالیا نیز پاپ فرانسیس، “رهبر مسیحیان کاتولیک جهان”، بعد از مقداری توصیه دعا خودش قایم شد، با بهانه سرماخوردگی “مراسم اعتکاف” را لغو کرد و شایع شد پاپ هم کرونا گرفته است. معلوم شد در جریان ویروس کرونا خدا و “نشانه” های خدا بر روی زمین، همه مُرده اند، کلاشانی زمینی اند که بدستِ جنس دوپا ساخته و پرداخته شدند. انسانِ ناتوان از درکِ شرايطِ مادّى خويش هميشه در پى پرستش و ستايشِ مخلوقى در وراى خويش است. انسانى که قادر نيست راهى براى تحقق آرمانهاى بشرى و زمينى اش پيدا کند، بناچار و ناگزير، آن را در دنياى بعد از مرگ جستجو ميکند. انسان بدون آرمان انسانى مُرده است و مذهب مخدرى براى سرپا نگهداشتن آزمايشگاهى اين مُرده است. مذهب راهى براى زنده نگهداشتن بشريتى است که از آرمانخواهى و حرکت جمعى و فردى براى تغيير وضعيت موجود تهى شده است. در تاريخ واقعى هميشه مذاهب چهره‌اى زمينى داشته‌اند. برخلاف تصوير قلابى “آسمانى و آن جهانى” مذاهب، و از آنجا که دقيقا کاربردشان زمينى و اين جهانى است، سَمبلها و نمايندگانشان نيز بشدت زمينى اند: از محمد و عيسى و موسى تا پاپ و خامنه اى و بن لادن و طالبان، از تولیت‌های آستانِ قدس رضوی و قم و تراستهای اقتصادی و اخاذی تا واتیکان و مافياى يهوديت و دکان سه نبش بوديسم و صدها سکت ديگر، جملگى قرار است درد اين جهانى انسان امروز را به اميد جهانى بهتر بعد از مرگ تسکين دهند.

 

ویروس سرمایه

مذاهب هر سابقه سیاه و آدمکشی در تاریخ مکتوب بشر داشته است، دلیل وجودی اش هر نیاز واقعی و غیر واقعی انسان محکوم و منکوب شده بوده است، در عصر سرمایه داری دستگاه توجیه وضع موجود و یک رکن مُهم حاکمیت و سلطه سرمایه داری است. اینها وجود دارند و هر روز از قَبلِ مالیات و کار طبقه کارگر ارتزاق میکنند تا توجیه گر وضع موجود و مناسبات بشدت خشن و کثیف سرمایه داری امروز و درهم شکستن مقاومتِ بیوقفه و مبارزه کارگر و انسان معترض باشند. دنيای امروز مملــو از آخوند و کشيش و خاخام و روشنفکر بورژوا و سیاستمدار و سخنور و اساتید مجیزگوی سرمایه و هنرمند و اقتصاددان‌هائى است که شغلشان اينست که به توده عظيم مردم کارگر، “طبيعى بودن” و “چاره ناپذيرى” موقعیتِ فرودست و محروميتِ انسان امروز را بقبولانند.

 

این خیل ضروری‌اند چون در دنیای مَملو از مشقتِ امروز مقاومت وجود دارد، مبارزه وجود دارد، گردن نگذاشتن به فعال مایشائی سرمایه وجود دارد، کشمکش طبقاتی و مبارزه کارگری وجود دارد. اینها ضروری‌اند دقيقا به این دليل که ميلــياردها انسان اين وضعيت و اين تصوير وارونه از خود را نمی‌پذيرند و هر روز و به اشکال مختلف در مقابل آن قد عَلــم ميکنند. حتی وقتی ویروس جامعه را تهدید میکند، ناچارند ارتش و یگان ویژه را برای “سرکوب کرونا” بمیدان بیاورند، مقابله با ویروس کار بهداشت و کادر پزشکی است چه نیازی با نفربر زرهی و سرکوبگران تا دندان مسلح دارد! اینها چیزی جز واکنش و وحشتِ بورژوازی به مقاومتِ و مبارزه کارگری و اعتراض اجتماعی نیستند. اینها ویروس سرمایه اند که دنیائی را به اسارت و انقیاد کشیده اند تا از منافع و امتیازات سیاسی و اقتصادی عده بسیار قلیلی مفتخور و استثمارگر و بی خاصیت دفاع کنند.

 

بورژوازی در بخش اعظم جهان و بدرجاتِ مختلف حق سلامتی و حق حیات را به مالکیت و داشتن امکانات گره زده است. بورژوازی حق سلامتی را از حقوق غیرقابل انکار و غیرقابل بحثِ شهروندان به امتیاز طبقاتِ دارا و به کالا در بازار بدل کرده است. بورژوازی برای درهم شکستن اعتراض کارگر و در تقابل با خواست برخورداری از بخشی بسیار ناچیزی از ثروتی که خود کارگران تولید کرده اند، قشون و نیروی سرکوب و ضد شورش و پلیس وحشی و نهادهای امنیتی سازمان داده است. طب خصوصی و نظام سلامت مبتنی بر کُلفتی کیف پول و میزان حساب بانکی، یعنی دور انداختن انسان بیمار، یعنی بی خاصیت اعلام کردن و تاریخ اکسپایر زدن به زندگی و سلامت بخش اعظم جامعه یعنی کارگران و محرومان. یعنی برخورداری دایناسورهای صنعت دین در ایران از تیم پزشکی خصوصی در بیمارستانهای مُجلل و یا آوردن بیمارستان به منزل و ویلا و پنت‌هاوس حضرات، یعنی کشتار محرومان در سکوت و مانند خامنه ای الدنگ حواله‌شان به خواندن دعای “صحیفه سجادیه”! در مقابلِ اين شناعتِ سرمایه و این نظم مَملو از چرک و خون است که کارگر مقاومت میکند، مبارزه میکند، آزادی میخواهد، جلوی تیر میرود، اعتصاب و اعتراض میکند، لنگر تمدن و انسانیت و حقوق و رفاه همگانی میشود. اگر برای علاج ویروس کرونا و ویروسهای طبیعی باید علم پزشکی فکری بکند، و نهایتاً خروجی همین دستاورد هم با سد شرکتهای مولتی ناشنال داروسازی و بازار مواجه میشود، مبارزه طبقاتی برسر نفی ویروس نظام سرمایه داری و مناسبات مبتنی بر جنایت قانونی و سازمانیافته بورژوازی است. برسر بزیر کشیدن نظامی است که همه سلولهای آن در ضدیت با آرمان رهائی بشر، کمونیسم، بافته شده است.

 

هر میزان بورژوازی و نحله‌های مختلف آن در پس هر بحران و جنگ و معضل اجتماعی جنایت کنند و فقر و فلاکت و شکاف طبقاتی را تعمیق کنند، آنسوی معادله این واقعیت عظیم است که هر روز ميلــيونها انسان چشم به جهانی میگشایند که بعد از چند صباحی بنا به موقعیتِ اجتماعی و اقتصادی شان، بنا به مکانشان در تولید نیازهای بشر، ناچارند با قوائد بازی بورژوازی دربیافتند. ناچارند نپذیرند و ناچارند مبارزه و مقاومت در اشکال مختلف سازمان دهند. مادام که این وضعیت برجاست، مادام که استثمار فرد از فرد قانون اساسی بورژوازی و سود و انباشت سرمایه انجیل آنست، مبارزه و مقاومت، کشمکش طبقاتی، آرمان کارگری و راه حل کمونیستی طبقه کارگر دست از سر بورژوازی برنمیدارد. این مقاومت و مبارزه به اعتصاب در کارخانه محدود نمیشود، بلکه شامل تمام آن اَشکال و قلمروهای مختلف در تمام منافذ جامعه و تمام دقایق مبارزه، قبول نکردن و نپذیرفتن و گردن نگذاشتن آشکار و پنهان یک طبقه بزرگ اجتماعی، یعنی طبقه کارگر و انتقاد کارگری به وضع موجود است.

 

اینروزها تعیین کننده بودند، دوستان و دشمنان مردم بیشتر شناخته شدند. مسئولیت اجتماعی در مقابل لاقیدی و پادرهوائی سیاسی بیشتر خود را نشان داد. همبستگی انسانی و نوعدوستی ستاره درخشانی بود که کثافتِ مال اندوزان و فرصت طلبان حکومتی و سرمایه داران انگل را جلوی چشم دنیا گذاشت.  کرونا با تمام مشقات و دردهایش تمام میشود. بعد از کرونا طبقه کارگر و پرچم پراتیکی – انتقادی علیه وضع موجود، پرچم کمونیسم کارگری و راه حل سوسیالیستی طبقه کارگر، با نفرت و خشمی اشباع شده از نظم مدافع سرمایه و سرمایه دارانی که با جان میلیونها انسان در بدترین شرایط معامله کردند، با آخوندها و نکبت زاده‌هایشان، با دستگاه طفیلی مذهب که هزاران بار از هر ویروس دیگر برای سلامت جسمی و روانی جامعه مضر است، تعیین تکلیف قطعی خواهند کرد.

 

٥ مارس ٢٠٢٠