فاجعه کرونا، تمامی فعل و انفعالات جامعه بشری را به پهنای جهان با مخاطرات جدی روبرو کرده است. سطوح مختلف سوخت و ساز اجتماعی، روابط انسانها، معیشت و سلامتی و بهداشت، اقتصاد و سیاست و فرهنگ و ایدئولوژی و اخلاق هم اکنون دستخوش تحولات جدی است. در فرصت دیگری لایه های مهم و پایه ای این تحولات را باید بررسی کرد. در این نوشته به طور فشرده مساله مشخص و مهمی در این دوره اوجگیری خطر ویروس کرونا مورد بحث است. آن هم گرامیداشت اول مه روزجهانی کارگر در دوران کرونا چگونه خواهد بود؟ در دوره ای که همه اذهان بر اوضاع پرخطر و پیچیده مقابله با کرونا متمرکز شده، شاید توجه به گرامیداشت اول مه بیمورد و به نظر عده ای “کارگرگرایی متعصبانه” به نظر برسد. هر جریان و هر کس بنا به منفعت و مصلحتهای طبقاتی و یا سطحی گری و محدودنگری مساله را چنین ببیند، منکر این واقعیت بزرگ هستند که اول مه روز جهانی کارگر، معتبرترین مناسبت بین المللی و یک روز تاریخی بی نظیر است و طبقه کرگر جهانی در آن بی تحرک نخواهد ماند و آن را گرامی خواهد داشت. لذا مساله اینست تک روز ارزش گذاری تلاش و مبارزه گردانندگان چرخه جهان، بردگان مزدی که با کار و مبارزه خود وسیعترین و اصلی ترین نیروی فعاله انسانی برای ایجاد بهبود و تغییر در این نظم ضد انسان وارونه هستند، امسال و منطبق با اوضاع پیچیده کنونی چگونه میتواند به عرصه همبستگی طبقاتی و انسانی گسترده و محرک همیاری کارگری و انسانی برای عبور از مصائب نظم سرمایه و مخاطره ویروس کرونا در شرایط مشخص امسال تبدیل کرد.
موانع کدامند و چه باید کرد؟
اولین مانع پیش پای گرامیداشت اول مه این واقعیت است که نمیتوان و نباید فراخوان برپایی اجتماعات و یا رژه کارگری داد. هر ساله رژه کارگری در میادین اصلی شهرها و اجتماعات زنان و مردان کارگر و خانواده های کارگری و همه انسانهایی که روز جهانی کارگر را به خود متعلق میدانند، شور انگیزترین بخش این مناسبت است. مهمتر تجسم اصلی اتحاد و همبستگی کارگری و مبارزه جویی طبقه پرچمدار دگرگونی و ریشه کن کردن نظم استثمارگرانه است. واضح است امسال موردی و موقت برای مقابله با خطر ویروس کرونا هر جریان و فعال کارگری و مسئول و ما کمونیستها اکیدا باید بگوییم اجتماعات و مراسم و تجمع برگزار نشود. برخلاف چپ مریخی تجمع و اعتراض و تظاهرات به هر قیمت و نامربوط به شرایط مشخص نمیتواند سیاست مسئولانه و زمینی باشد. حفظ سلامتی کارگران و خانواده های کارگری و همه انسانهای حق طلب در شرایط امسال یک اولویت اساسی و انسانی است. در نتیجه سئوال اینست اگر این وجه اصلی مراسمهای روز کارگر حذف میشود، آنوقت آیا گرامیداشت اول مه امسال منتفی نیست؟ پاسخ هر کارگر کمونیست و هر نهاد و تشکل کارگری خلاق و متعهد باید این باشد، نه تنها منتفی نیست، بلکه این شرایط ناهموار ابتکارت و خلاقیت جدید و تلاش مضاعف را برای برجسته کردن اول مه و طرح ادعانامه کارگری را میطلبد. باید آستینها را بالا زد و راهکار و اقدامات منطبق با شرایط امسال را در ایران به مرحله اجرا گذاشت.
یکی از تاثیرات محدود کننده خطرات ویروس کرونا، این مساله است که بنا به ضرورت اکنون بسیاری مسائل اجتماعی و مبارزاتی دیگر به طور واقعی به حاشیه رفته است. انعکاس این مساله را در عدم تمرکز حواس رهبران و فعالین و نهادهای کارگری و حتی نیروهای چپ و کمونیست برای تدارک اول مه در شرایط پیچیده امسال میتوان دید و البته تاکنون طبیعی و قابل درک است. اما ادامه آن در سه هفته باقیمانده به اول مه ایراد جدی خواهد داشت. در نتیجه قدم اول چه باید کرد متمرکز شدن بر تدارک گرامیداشت اول مه در شرایط کرونا زده امسال و در دستور گذاشتن اقدامات ضروری و فوری است از جمله:
۱- اقدامات عملی :
الف – ایجاد شبکه فعالین تدارک گرامیداشت اول مه: جمعی از فعالین کارگری و سوسیالیست برای تدارک اول مه امسال باید شروع کنند. شبکه ای از فعالین کارگری معتبر و شناخته شده فرا کارخانه ای و حتی شهری میتوانند و لازمست شبکه متحد و همگام طرحریزی گرامیداشت اول مه امسال شکل بگیرد. سالهای قبل هیئت ها و کمیته های تدارک اول مه شهری و محلی که امکان جلسات حضوری و فراخوان به اجتماع کارگری در سطح شهر را داشتند، تشکیل میشد. امسال چنین قالبی محدود کننده است. رهبران و فعالین کارگری بخشهای مختلف جنبش کارگری با هم آشنا هستند. از فعالین نیشکر هفت و فولاد تا هپکو و آذرآب و بافق و پتروشیمی ها و پارس جنوبی، از فعالین این و یا آن نهاد کارگری مستقل میتوانند شبکه وسیع نتی نهاد تدارک اول مه امسال را سازمان دهند و همفکری و تبادل نظر و نهایتا تصمیم گیری را به سرانجام برسانند. این سنگ بنای حرکت برای سازماندهی گرامیداشت اول مه امسال خواهد بود.
ب- برگزاری سخنرانی و میزگردهای نتی فعالین کارگری: رهبران و فعالین و آژیتاتورهای کارگری با استفاده از مدیای اجتماعی سخنرانی و میزگرد و آژیتاسیون در معرفی اول مه، در نقد و تعرض به سرمایه داری که اکنون ماهیت ضد انسانی آن زبانزد خاص و عام است لازمست شروع کنند. خواستهای فوری کارگران را طرح کنند.
ج- تکثیر بنر و تراکتها و سازماندهی شعار نویسی به مناسبت اول مه: نصب بنر و تراکت و شعار نویسی در سطح شهر و در معرفی روز کارگر بخش مهمی از کمبود مارش کارگری را جبران میکند. سازماندهی تیمهای سه نفره کارگری برای انجام اینکارها با حفظ همه استاندارهای پزشکی و سلامتی را لازمست و میتوان سازمان داد.
د- همکاری با نهادهای همیاری مردمی مقابله با ویروس کرونا در سطح محلات و شهرها: نهادها و کمیته های همیاری با گستردگی در سطح شهرها شکل گرفته است. در مناسبت اول مه حمایت گسترده از این نهادها را باید سازمان داد. نقش برجسته رهبران و فعالین جبش کارگری در این تحرک باید ملموس شود. به طور مشخص نهادهای کارگری و واحدهایی از فعالین کارگری در روز اول مه میتوانند و لازمست مبتکر یاری رسانی معیشتی و یا بهداشتی در محلات و در مناطق کارگری باشند. همه ببینند درروز جهانی کارگر ابعاد همیاری کارگری و مردمی بسیار برجسته و گسترده بوده است.
۲- ادعانامه کارگری، خواسته ها و مطالباتی که لازمست طرح شود!
هر ساله ادعانامه کارگری در فرمت قطعنامه و یا بیانیه توقعات و انتظارات جنبش کارگری را مطرح کرده است. یکی از ابتکارات امسال بخش رادیکال و پیشرو جنبش کارگری میتواند تدوین و ارائه یک قطعنامه سراسری و فراگیر مورد حمایت بخشهای مختلف و رادیکال جنبش کارگری باشد. چنین پلاتفرمی میتواند به محور شکل دادن به اتحاد و همبستگی سراسری جنبش کارگری تبدیل شود. بروز جهانی ماهیت ضد انسانی کاپیتالیسم فرصتی است که ادعانامه کارگری دست به ریشه ببرد و ترجیح سود پرستی این سیستم بر انسانیت را مستدل و با زبان آتشین و تعرضی بیان کند. امکان پذیری نظم آزاد و برابر سوسیالیستی و تضمین رفاه و سعادت برای بشریت را مستدل کند.
در شرایط مشخص کنونی بر تامین فوری و بی اما و اگر معیشت همه شهروندان، بر تقابل با فقر و بیکاری پافشاری کند. برای مقابله موثر با شیوع ویروس کرونا بر تعطیلی کار با پرداخت کامل حقوق تاکید کند.
و بالاخره مقرری تعیین شده و چند بار زیر خط فقر امسال را با بیانی رسا و محکم مردود اعلام کند و بر سر شورایعالی کار بکوبد.
در این چهارچوب و با ابتکارات دیگر میتوان محدودیتها را کنار زد و اول ماه مه را به طور شایسته گرامی داشت. این مناسبت را به فرصت بیشترین اتحاد و همبستگی در صفوف جنبش کارگری تبدیل کرد.
***