در اوج بحران و فلج اقتصادی در ایران که بیکاری و فلاکت وسیعی را به مردم تحمیل کرده بود، شروع بحران کرونا معیشت، سلامت و بطور کلی زندگی اکثریت مردم بخصوص طبقات پائین جامعه را با مخاطرات بیکاری، فقر و گرسنگی و مرگ و نابودی مواجه کرد. دراین شرایط جمهوری اسلامی با دروغگویی و پنهانکاری مردم را غافلگیر کرد و به دنبال آن با عملکرد و سیاستهای بشدت جنایتکارانه در قبال سلامت و معیشت جامعه هزینه سنگین این بحران را تماما بر دوش مردم انداخت.
در شرایطی که شیوع ویروس شتاب می گرفت، سران حکومت به جای اقدامات پیشگیرانه و قرنطینه و تامین معیشت مردم، خرافات مذهبی و طب اسلامی را موعظه میکردند و توصیه های بهداشتی بدون پشتوانه را به خورد جامعه می داد. در واقع جمهوری اسلامی با پنهانکاری و بازی کردن با جان مردم و اولویت دادن به مناسک مذهبی و حکومتی و رها کردن جامعه در منگنه گرسنگی و بیکاری و بیماری، خود به عامل شیوع گسترده ویروس و تشدید بحران تبدیل شد. سپس با عادی اعلام کردن اوضاع به این روند دامن زد. بطور مثال دولت مرتب مردم را به رعایت پروتکلهای بهداشتی فرامیخواند، از آن طرف در نهایت بی مسئولیتی با برگزاری مراسمهای ماه محرم و بازگشایی مدارس بدون آمادگی و تسهیلات لازم بهداشتی در محلهای کار و مدارس، به شتاب انتشار ویروس کمک کرد و از مردم قربانی بیشمار گرفت. اکنون اوضاع به حدی هشدار دهنده است که در اکثریت استانها و شهرها وضعیت قرمز و بعضا غیرقابل کنترل است و قدرت سرایت ویروس بین ۳ تا ۹ تا برابر افزایش یافته است. پیش بینی می شود با شروع فصل سرما، ویروس بیشتر شیوع پیدا کند و معیشت و جان انسانهای زیادی را به خطر بیندازد.
بحران کرونا مانند همه بحرانها تاثیرات و عواقب اقتصادی و انسانی و روانی آن بر زندگی، زیست و معیشت طبقات مردم متفاوت است. با شروع پاندمی کرونا کارگران و مردم تهیدست جوامع آماج بیشترین بیکاری و فلاکت اقتصادی قرار گرفتند. آنها که از امکانات بهتر و بیشتری برخوردارند و بقول معروف “غم نان” ندارد شانس بیشتری برای زنده ماندن دارد. کسی که برای گذران زندگی روزانه و تامین حداقلی برای زنده ماندن ناچار به فروش نیروی کار خود است، بیشتر در معرض ابتلاء به ویروس است و “جان برای نان” به مشقات پیشین اضافه شده است. بطور مثال تنها در صنعت نفت و پتروشیمی تاکنون بیشتر از ۴۰۰ نفر از کارگران به دلیل ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست داده اند. آمار تلفات در میان کارگران شهرداریها و محلات فقیر نشین و حاشیه نشین ها و خیل وسیع مردم بی سرپناه که از امکانات بهداشتی و زیستی محرومند بسیار بالاست. تلفات در میان کادر بیمارستانها در ایران در صدر اخبار است. راننده ها، کارگران مترو، دستفروشان، کارگران واحدهای تولیدی در امان نیستند و زندگی آنان در معرض بیشترین خطر قرار دارد. کرونا در ایران بیش از هر کشوری از مردم قربانی گرفته است و جمهوری اسلامی از ارائه آمار دقیق سر باز می زند.
در ایران آمار واقعی بیکاری پنهان میشود. در اوایل شروع کرونا، مرکز پژوهشهای مجلس پیش بینی کرده بود که تا ۶ میلیون نفر شغل خود را از دست می دهند. دراین مدت تنها ۷۰ درصد از کارگران ساختمانی و فصلی شغل خود را از دست دادند و هزاران کارگر در واحدهای تولیدی بیکار شدند و حتی حقوق آنان پرداخت نمی شود. کارگران ساختمانی روزمزد، دستفروشان، کارگران واحدهای صنفی و خدماتی که عموما فاقد بیمه اجتماعی هستند بدون هیچ کمکی به حال خود رها شده اند. در خبری آمده بود که تنها در شهر اصفهان قرارداد ۴۰ هزار کارگر به دلیل شیوع ویروس کرونا تمدید نشده است. علاوه براین به دلیل شرایط کرونایی و بیکاری سرسام آور، قدرت چانه زنی کارگران برسر دستمزد پائین آمده و کارفرمایان با سواستفاده از این شرایط دستمزد کارگران را کاهش دادند.
تمام شواهد نشان میدهد که پاندومی کرونا به این زودیها زندگی مردم را ترک نمی کند. جهان در آستانه بدترین رکود و بحران اقتصادی طی ۹۰ سال گذشته قرار دارد.۳۰۰ میلیون نفر در جهان موقعیت شغلی خود را از دست داده اند و نرخ بیکاری به بالای ۲۵ درصد رسیده است. برای میلیونها کارگری که اندوخته ای ندارند از دست دادن کار و نبود درآمد چیزی جز عدم دسترسی به غذا و بهداشت و حداقل امنیت در زندگی آنان نیست. طبق آمار سازمان جهانی پاندمی کرونا حدود ۲/۷ میلیارد نفر از نیروی کار در جهان را تحت تأثیر قرار داده است. بسیاری از کارگران روزمزد فاقد امکانات و بیمه درمانی هستند و با شیوع ویروس کرونا و بیکاری بخش بزرگی از درآمد خود را از دست دادند و فقیرتر شده اند.
در ایران وضع به مراتب وخیمتر است و زندگی مردم با فلج اقتصادی روبرو شده است. مردم کارگر و زحمتکش ناچارند هم برای امرار معاش و هم برای مطالبات خود اعتراض و اعتصاب کنند. بحران کرونا زندگی مردم را فلج کرده و جمهوری اسلامی به بحران دامن می زند و آن را نعمتی برای از سرگذراندن بحران سرنگونی هرچند موقت و تضعیف مبارزه و اعتراض مردم به کار میگیرد. بحران کرونا جمهوری اسلامی را از این منجلاب نجات نخواهد داد. جهان بعد از کرونا جهان قبل از کرونا باقی نخواهد ماند و جمهوری اسلامی به طریق اولی از “پاندومی سرنگونی” جان سالم به در نخواهد برد. در این شرایط سخت اقتصادی، خواست “تامین معیشت ماهانه” باید به صدر مطالبات رانده شود.
٨ اکتبر ٢٠٢٠